Dijitalleşmenin Tarih Araştırmalarındaki Olumlu ve Olumsuz Etkileri
Dijitalleşmenin Tarih Araştırmalarındaki Olumlu ve Olumsuz Etkileri
30 Kasım, 2024
Dijital Tarih Nedir?
Dijital beşeri bilimlerin yaklaşım ve yöntemlerinin tarih disiplini ve tarih temalarına dair araştırmalara entegre edilmiş ve dijital beşeri bilimler ile karşılıklı olarak etkileşime girmesidir.
Dijital Tarihin İlgilendiği Konular
Dijital tarih, yaygın olarak dijital kamu tarihi olarak bilinir ve çevrimiçi kitleleri tarihsel içerik veya dijital araştırma yöntemleri ile tarihi etkileşime sokmakla ilgilenir.
Dijital tarih, mekansal araştırma, metin analizi ve ağ analizi gibi farklı uzmanlık alanlarını kapsayan çok
geniş bir tanımdır ve gün geçtikçe kullanım çeşitliliği ve kapsamı
genişlemektedir.
Peki, Dijital Tarihin Olumlu ve Olumsuz Etkileri Nelerdir?
OLUMLU ETKİLERİ:
1. Erişilebilirlik ve Veri Tabanları: Dijitalleşme, tarihi belgelerin ve kaynakların dijital ortamlarda erişilebilir hale gelmesini sağlamıştır. Örneğin; arşivler, müzeler ve kütüphaneler, dijital ortamda daha geniş bir kitleye ulaşabilmektedir. Bu etki, mesafeleri ortadan kaldırarak belgelere daha hızlı ve daha kolay ulaşmayı sağlamaktadır.
2. Veri Analizi ve Araştırma Kolaylığı: Dijital araçlar ve yazılımlar, büyük veri kümelerinin analiz edilmesini kolaylaştırmıştır. Metin madenciliği* (text mining), dil işleme (natural language processing) ve diğer dijital analiz yöntemleri, tarihsel metinlerin incelenmesi ve büyük veri setlerinin çözülmesi hususunda büyük kolaylıklar sunmaktadır.
(*: Metin üzerinden yapısallaştırılmış (structured) veri elde etmeyi amaçlar.)
3. Dijital Yayımlar ve Paylaşım: Tarihsel araştırmaların dijital platformlarda yayımlanması, bulguların daha hızlı bir şekilde akademik camiaya ve topluma ulaşmasını sağlar. Bu, bilgi paylaşımını hızlandırır ve işbirliğine dayalı araştırmalara büyük katkı sağlar.
4. Etkileşimli Sunumlar: Dijitalleşme, tarih yazımını daha etkileşimli hale getirebilir. Video, fotoğraf, harita ve diğer görsel materyaller kullanılarak tarihi olayların anlatımı zenginleştirilebilir, bu da okuyucuların veya izleyicilerin konuyu daha iyi ve daha kalıcı bir şekilde anlamalarına yardımcı olur.
OLUMSUZ ETKİLERİ:
1. Bilgi Kirliliği ve Güvenilirlik Sorunları: İnternet ortamında yayımlanan her tür bilgiye erişim kolay olsa da, bu bilgilerin doğruluğu ve güvenilirliği konusunda sıkıntılar yaşanabilmektedir. Kaynağı belirsiz veya doğruluğu tartışmalı bilgiler tarih araştırmalarında yanlış yönlendirmelere neden olabilir. Bu da tarihi yanlış öğrenmemize hatta insanlara yanlış aktarmamıza neden olur.
2. Dijital Yöntemlere Aşırı Bağımlılık: Dijital araçların aşırı kullanımı, tarihçilerin geleneksel araştırma yöntemlerinden, yani doğrudan kaynak incelemesi ve arşiv gezilerinden uzaklaşmalarına neden olabilir. Bu da, bazı araştırmacıların dijital araçlara fazla güvenerek daha yüzeysel çalışmalara yönelmelerine yol açabilir ve tarih git gide yüzeysel hale gelebilir.
3. Dijital Erişimin Eşitsizliği: Tüm araştırmacılar ve öğrenciler dijital kaynaklara erişim konusunda eşit fırsatlara sahip olmayabilir. Dijitalleşme, gelişmiş teknolojilere ve altyapıya sahip olanlar için avantajlı olsa da, bu durumu fırsata çeviremeyen araştırmacılar için dezavantaj oluşturabilir ve bu durum fırsat eşitliği açısından dezavantaj oluşturur.
4. Teknolojik Sorunlar ve Bağımlılık: Dijital araçlar ve platformlar, teknik arızalar, yazılım güncellemeleri ve veri kayıpları gibi sorunlara da yol açabilir. Bu durum, özellikle büyük veri setlerinin çalışılması ve saklanmasında zorluklar yaratabilir. Bağımlılık açısından düşünecek olursak araştırmacılar sürekli teknolojik aletlere maruz kaldığı için bir süre sonra bu durum bağımlılık aşamasına gelebilir ve araştırmacı gerçek hayattan kopabilir.
Dijitalleşme, tarih araştırmalarını daha verimli, erişilebilir ve zenginleştirici hale getirebilirken, aynı zamanda bazı sorunları da beraberinde getirebilmektedir. Araştırmacıların dijital araçları bilinçli ve eleştirel bir şekilde kullanmaları, tarihsel bilgilerin doğruluğunu ve güvenilirliğini sağlamanın temel yollarından biridir. Bu sebepten dolayı dijital tarih bilinçli bir şekilde kullanılmalıdır.
KAYNAKÇA:
https://mis.sadievrenseker.com/
Blogger: Ayşegül BEKDEMİR
Grup: Parlayan Yıldızlar Takımı
Comments
Post a Comment